Η μια μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στην προσπάθεια τους να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση, παίρνουν σκληρά μέτρα λιτότητας που περιλαμβάνουν μειώσεις των μισθών, των κοινωνικών παροχών, των συντάξεων και άλλων ωφελημάτων των εργαζομένων.
Παντού οι αντιδράσεις είναι έντονες και εκατομμύρια εργαζόμενοι, οι μόνοι που δεν φταίνε για την κρίση, βγαίνουν στους δρόμους ζητώντας ισότιμη κατανομή των βαρών, ζητώντας να φορολογηθούν οι τράπεζες και ο πλούτος.
Ποια μέτρα παίρνονται σε χώρες Ε.Ε και προς ποια κατεύθυνση:
Ελλάδα:
· Πάγωμα συντάξεων.
· Περικοπή δώρου Χριστουγέννων, δώρου Πάσχα και επιδόματος άδειας κατά 30% για τους δημόσιους υπαλλήλους.
· Περικοπή επιδομάτων δημοσίων υπαλλήλων κατά 12%.
· Χαλάρωση της νομοθεσίας για τις απολύσεις
· Αύξηση του ΦΠΑ μέχρι 21%.
· Αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στη βενζίνη στο πετρέλαιο κίνησης, στα τσιγάρα και στα ποτά.
· Αύξηση φόρου στα ακίνητα των υπεράκτιων εταιριών.
· Επιβολή ειδικού φόρου πολυτελείας.
Πορτογαλία:
· Πάγωμα των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων για 4 χρόνια και περικοπή των μισθών των ψηλά αμοιβόμενων στο δημόσιο τομέα.
· Αύξηση του ΦΠΑ κατά μια μονάδα που θα φτάσει μέχρι 21%.
· Μείωση επιδομάτων ανεργίας
· Κατάργηση του κατώτατου μισθού των 475 ευρώ.
· Αύξηση κατά 2,5% της φορολογίας των μεγάλων εταιριών
· Αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 έτη.
· Eπιβολή νέου έκτακτου φόρου εισοδήματος ως και 1,5%
· Επιβολή έκτακτης εισφορά σε επιχειρήσεις
Ισπανία:
· Μείωση μισθών στο δημόσιο τομέα κατά 5%,
· Πάγωμα μισθών και συντάξεων για τον επόμενο χρόνο
· Κατάργηση επιδόματος γέννας ύψους 2500 ευρώ
· Μείωση προγραμματιζόμενων δημόσιων επενδύσεων κατά 6 δις
· Περικοπή κρατικών επιχορηγήσεων κατά 1,2δις ευρώ.
· Μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης από 45 ημερομίσθια σε 33
· Αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης από τα 65 στα 67
Γερμανία:
· Προώθηση παγώματος των συντάξεων
· Αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης από τα 65 στα 67
· Κίνητρα για μικρής διάρκειας εργασίας με λιγότερο μισθό
· Επιβολή φόρου στα κέρδη των μονάδων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας
· Επιβολή «περιβαλλοντικού» φόρου στις εγχώριες αερομεταφορές.
· Ειδικός φόρος στις χρηματιστηριακές συναλλαγές από το 2012.
Ιταλία:
· Πάγωμα μισθών των δημοσίων υπαλλήλων για 3 χρόνια, και πάγωμα προσλήψεων στο δημόσιο τομέα
· Καθυστέρηση 3-6 μήνες για όσους συνταξιοδοτηθούν το 2011.
· Μείωση κατά 10% στις δαπάνες των υπουργείων το 2011 και 2012
· Περικοπή 13δις ευρώ στην χρηματοδότηση των περιφερειών.
· Εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για άνδρες και γυναίκες στα 65 από 61 από το 2012.
· Περικοπές στον τομέα της Υγείας και της Εκπαίδευσης.
Ηνωμένο Βασίλειο:
· Πάγωμα των μισθών του δημόσιου τομέα για τα επόμενα 2 χρόνια
· Αύξηση του ΦΠΑ από 17,5% σε 20% από τον Γενάρη του 2011,
· Αύξηση των έμμεσων φόρων σε ποτά και τσιγάρα.
· Επιβολή φόρου στον κύκλο εργασιών των τραπεζών που λειτουργούν στη Βρετανία.
· Μείωση του εταιρικού φόρου από 28% σε 24%.
Γαλλία:
· Πάγωμα κρατικών δαπανών ως 2013 στο ύψος του πληθωρισμού
· Έχουν ήδη δοθεί 360δις στο χρηματοοικονομικό σύστημα.
· Μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού με αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης από τα 60 που είναι σήμερα στα 64
Δανία:
· Μείωση της διάρκειας παροχής επιδόματος ανεργίας,
· Περικοπές στα επιδόματα ασθενείας, στα επιδόματα παιδιού και στα φοιτητικά επιδόματα.
· Περικοπές στον τομέα της έρευνας και στον πολιτισμό.
· Αναβολή του μέτρου μείωσης των φόρων στα υψηλά εισοδήματα και μείωση κατά 5% των μισθών των Υπουργών.
Ιρλανδία:
· Μείωση μισθών των δημοσίων υπαλλήλων που ξεκινούν από 5%,
· Περικοπές στα επιδόματα τέκνων.
Ρουμανία:
· Μείωση στους μισθούς του δημοσίου κατά 25%
· Μείωση 15% στις συντάξεις και επιδόματα ανεργίας
· Απόλυση 137000 δημόσιων υπαλλήλων.
Ουγγαρία:
· Απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων,
– Περικοπές δαπανών, Ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης,
· Μείωση κατά το ήμισυ του αριθμού των βουλευτών της.
Λετονία:
· 20% μείωση των μισθών.
– Αύξηση του ΦΠΑ στο 21%,
· Μείωση των δαπανών για την υγεία κατά 40%
ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΣ
Α) Έγκαιρα, λήφθηκαν έμπρακτα μέτρα για την Ανάπτυξη, κάτι που επιβεβαίωσε) η ίδια η Ευρωπαική Επιτροπή σε έκθεση της.
· Δύο πακέτα στήριξης ύψους 500 εκ στις κατασκευές και τουρισμό
· Αύξηση αναπτυξιακού προϋπολογισμού κατά 300 εκ
· Εξασφάλιση από την Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα 300 εκ για στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με ευνοικά δάνεια
· Προικοδότηση 200εκ στον Οργ.Χρημ.Στέγης για παραχώρηση ευνοϊκών στεγαστικών δανείων σε ζευγάρια με χαμηλό εισόδημα
· Εξασφάλιση 3 δις στις τράπεζες για βελτίωση της ρευστότητας και μείωση των επιτοκίων
Β) Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην υλοποίηση μέτρων στήριξης της απασχόλησης και περιορισμού της ανεργίας.
Γ) Εισήχθησαν σημαντικά μέτρα στήριξης των αδύνατων ομάδων όπως:
· Ενίσχυση συνταξιούχων με χαμηλά εισοδήματα ύψους 60 εκ. ευρώ
· Αύξηση κατά 18.3% των δημοσίων βοηθημάτων.
· Καταβολή στους συνταξιούχους πασχαλινού επιδόματος.
· Αυξήθηκε ουσιαστικά ο κατώτατος μισθός.
· Εισαγωγή γενναιόδωρου φοιτητικού πακέτου.
· Αναβάθμιση στεγαστικών προγραμμάτων για πρόσφυγες και χαμηλά αμειβόμενους.
· Αυξημένες παροχές στις πολύτεκνες και τρίτεκνες οικογένειες, στήριξη των μονογονεικών οικογενειών κτλ.
Δ) Εν μέσω κρίσης έγιναν εκσυγχρονιστικές τομές και λύθηκαν διαχρονικά προβλήματα που ταλαιπωρούσαν την κοινωνία
· Κατοχυρώθηκε η βιωσιμότητας του ΤΚΑ
· Δημιουργία πραγματικού αποθεματικού για το ΤΚΑ (για 1η φορά)
· Εφαρμογή σχεδίων κοινωνικού τουρισμού(για 1η φορά)
· Αύξηση 20% στα εισοδήματα των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού
– Επιλύθηκε το υδατικό πρόβλημα (μετά από πολλά χρόνια)
– Έγινε ρύθμιση των αγροτικών χρεών(μετά από πολλά χρόνια)
– Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση μπήκε σε πορεία υλοποίησης
– Δρομολόγηση σύγχρονου συστήματος δημόσιων συγκοινωνιών (για 1η φορά)
Ε) Δημοσιονομική Εξυγίανση
– Για πρώτη φορά επιδεικνύεται έμπρακτη πολιτική βούληση για ουσιαστική πάταξη Φοροδιαφυγής με κατάθεση 22 Νομοσχεδίων
· Μείωση των δημοσίων υπαλλήλων κατά 530 με εξοικονόμηση 20εκ και στόχος για μείωση 1000 κάθε χρόνο. Για πρώτη φορά υπάρχει μείωση και όχι αύξηση. Από 1990 μέχρι σήμερα ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων αυξήθηκε από 32000 στις 52000.
· Μείωση μη παραγωγικών δαπανών. Ήδη εξοικονομήθηκαν 90 εκ.
· Προώθηση με γοργούς ρυθμούς της πολεοδομικής αμνηστίας
· Συμφωνία για πάγωμα στις μισθολογικές αυξήσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα για 2 χρόνια (κατόπιν διαλόγου με το Συνδικαλιστικό Κίνημα) Το πάγωμα στην Κύπρο δεν έχει την ίδια έννοια με τις άλλες χώρες αφού έχουμε τον θεσμό των προσαυξήσεων και την τεράστια κατάκτηση της ΑΤΑ.
· Για πρώτη φορά τίθεται θέμα συζήτησης των Συντάξεων του δημοσίου με στόχο τη ριζική αναδιάρθρωση τους.
Μέτρα που απευθύνονται σ’αυτούς που αντέχουν
· 1 % αύξηση στα κέρδη ως τέλος κοινωνικής αλληλεγγύης.
Το μέτρο προήλθε μετά από εισήγηση όλων των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Ο ισχυρισμός ότι η αύξηση του εταιρικού φόρου θα επηρεάσει τις επενδύσεις και την απασχόληση είναι ανεδαφικός.
Η προσωρινή και μικρή αυτή αύξηση καθόλου δεν θα επηρεάσει τις επιχειρήσεις που πραγματοποιούν μεγάλα κέρδη. Επιχείρηση που έχει 200 χιλιάδες ευρώ κέρδη, θα πληρώσει επιπλέον φόρο 2000 ευρώ. Κι αυτό το ποσό μειώνεται όταν αφαιρεθούν διάφορα έξοδα της επιχείρησης, όπως δωρεές, εισφορές, έξοδα φιλοξενίας, αυτοκίνητα κλπ.
Το επιχείρημα ότι οι ξένες εταιρίες θα φύγουν από την Κύπρο δεν δικαιολογείται. Ο εταιρικός φόρος στην Κύπρο παραμένει ο χαμηλότερος στην ευρωζώνη όπου ο φόρος αυτός κυμαίνεται από 12,5% στην Ιρλανδία μέχρι και 37% στην Ιταλία.
Η αύξηση του φόρου στα κέρδη των εταιρειών και των Τραπεζών δεν ανακαλύφθηκε στην Κύπρο. Πολλές χώρες έχουν πάρει τέτοια μέτρα με πρόσφατο παράδειγμα τη Γερμανίδα Καγκελάριο που το πρότεινε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και υιοθετήθηκε από τους 27 ηγέτες της Ε.Ε.
· Αύξηση φορολογικού συντελεστή για την ακίνητη ιδιοκτησία.
Το μέτρο προήλθε μετά από εισήγηση όλων των συνδικαλιστικών οργανώσεων Δεν δικαιολογείται η έντονη αντίδραση ότι θα πληγεί ο κλάδος των ακινήτων, θα επηρεαστεί ο απλός πολίτης κλπ.
Η πρόταση όπως έχει διαμορφωθεί θα επηρεάσει 8000 άτομα ή επιχειρήσεις- το 1,26% του πληθυσμού-που η ακίνητη περιουσία τους ξεπερνά σε σημερινές τιμές τα 3 εκατ. ευρώ.
Το μέτρο αυτό θα επιφέρει στο κράτος 10 εκατ. ευρώ το χρόνο και ο καθένας από τους 8 χιλιάδες μεγαλοϊδιοκτήτες θα πληρώσει περίπου 1,250 ευρώ το χρόνο, ποσό αρκετά μικρό για τόσο θόρυβο.
· Στόχευση των επιδομάτων τέκνου και φοιτητικής χορηγίας
Η στόχευση των κοινωνικών παροχών στην βάση εισοδηματικών κριτηρίων είναι ένα μέτρο που συμβάλλει στην κοινωνική δικαιοσύνη επειδή αποδίδει περισσότερα σε αυτούς που έχουν την μεγαλύτερη ανάγκη. Επιμένουμε ότι η κοινωνική στόχευση για να είναι αξιόπιστη πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με την πάταξη της φοροδιαφυγής,
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης τα μέτρα που εισηγείται η Κυβέρνηση είναι ισορροπημένα και κατανέμουν δίκαια τα βάρη και τις συνέπειες της κρίσης. Κι όμως αυτή η κυβέρνηση δέχεται μια ανοίκεια επίθεση απ’ όλες σχεδόν τις πολιτικές δυνάμεις, μια επίθεση που τη χαρακτηρίζει η δημαγωγία, ο λαϊκισμός και η εξωφρενικά αρνητική κριτική.
Κόμματα, Οργανώσεις, Σύνδεσμοι, Οικονομικοί παράγοντες εξέφρασαν την έντονη δυσαρέσκεια τους γιατί σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους θα πληγεί η επιχειρηματικότητα ενώ οι ξένες εταιρείες θα φύγουν από την Κύπρο και ότι η κυβέρνηση υποφέρει από «ιδεολογικές αγκυλώσεις».
Μάλιστα για πρώτη φορά είχαμε και «πανεργοδοτική» σύσκεψη με στόχο το συντονισμό ενάντια στο συγκεκριμένο μέτρο.
Ο κάθε αντικειμενικός παρατηρητής θα διακρίνει τη σαφή διαφορά μεταξύ των μέτρων που εισηγείται η Κυπριακή Κυβέρνηση, μ’ αυτά που λαμβάνονται ή θα ληφθούν στις πλείστες Ευρωπαϊκές χώρες.
Το μόνο συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί είναι ότι στην Κύπρο απουσιάζει η λογική και η υπευθυνότητα και επικρατεί η δημαγωγία και σκοπιμότητα.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ ΠΕΟ