Πραγματοποιήθηκε το διήμερο 5 και 6 Σεπτεμβρίου 2012 στο Συνεδριακό Κέντρο, στο πλαίσιο της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνέδριο με θέμα «Γραμματισμός για Όλους».
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκε η έκθεση της «Ομάδας Ειδικών Υψηλού Επιπέδου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον Γραμματισμό» σχετικά με την κρίση του γραμματισμού που επηρεάζει κάθε χώρα στην Ευρώπη.
Με βάση διεθνείς και εθνικές έρευνες, των τελευταίων χρόνων, έχει διαφανεί ότι στην Ενωμένη Ευρώπη 1 στους 5 πολίτες στερούνται βασικών δεξιοτήτων γραμματισμού.
Τα δεδομένα αυτά ώθησαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη συγκρότηση μιας ανεξάρτητης ομάδας υψηλού επιπέδου στην οποία συμμετείχαν 11 ειδικοί εμπειρογνώμονες, υπό την προεδρία της Πριγκίπισσας Laurentien της Ολλανδίας, με σκοπό την ανάλυση των διαθέσιμων στοιχείων και την αξιολόγηση των πλέον αποτελεσματικών πολιτικών, ώστε να προσδιοριστούν τρόποι επίτευξης του κοινού στόχου και βελτίωσης των επιπέδων γραμματισμού.
Η έκθεση της ομάδας υψηλού επιπέδου παρουσιάστηκε και συζητήθηκε κατά το διήμερο συνέδριο, στο οποίο παρευρέθηκαν η Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα εκπαίδευσης, πολιτισμού, πολυγλωσσίας και νεολαίας κ. Ανδρούλλα Βασιλείου, η Πρόεδρος και μέλη της ομάδας υψηλού επιπέδου και διακεκριμένοι εμπειρογνώμονες από το εξωτερικό.
 Μέσα από την έκθεση, ανάμεσα σε άλλα:
1.    Διασαφηνίζεται ο όρος «γραμματισμός» και τονίζεται η σημασία που διαδραματίζει στη χειραφέτηση του ατόμου και στην ανάπτυξη των κομβικών του ικανοτήτων ως εγγράμματου ατόμου αλλά και της προσωπικής του ευημερίας.
2.    Διασυνδέεται η ανάγκη για προώθηση του γραμματισμού με τα οφέλη που θα προκύψουν για την οικονομία της Ευρώπης.
3.    Διατυπώνονται εισηγήσεις για επίλυση του προβλήματος μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες που οφείλουν να υλοποιήσουν τα κράτη-μέλη.
Αρκετές από τις εισηγήσεις στηρίζονται σε συγκεκριμένες δράσεις ή προγράμματα που ήδη εφαρμόζονται σε συγκεκριμένα κράτη-μέλη για μείωση του προβλήματος του αναλφαβητισμού και προώθηση του γραμματισμού.
Ιδιαίτερα τιμητικό για την Κύπρο είναι το γεγονός ότι δύο δράσεις που ήδη υλοποιούνται στην Κύπρο έχουν συμπεριληφθεί στην έκθεση ως καλές πρακτικές καταπολέμησης του φαινομένου και έχουν αναδειχθεί και αναγνωριστεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Η μια δράση αφορά στο Πρόγραμμα των «Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας» που εφαρμόζεται από το 2003 και η άλλη στην εκπόνηση και εφαρμογή νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων, ιδιαίτερα για το μάθημα της Γλώσσας.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση:
«Στην Κύπρο [στο πλαίσιο των προσπαθειών καταπολέμησης της φτώχειας, η οποία διασυνδέεται άμεσα με τις χαμηλές επιδόσεις γραμματισμού] ένα πρόγραμμα για σχολεία σε υποβαθμισμένες περιοχές με τον τίτλο Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας εφαρμόζεται από το 2003 με στόχο να περιοριστεί η σχολική αποτυχία, κυρίως σε θέματα γραμματισμού, και η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου. Μαθητές «υψηλού κινδύνου» [που φοιτούν στα σχολεία που εντάχθηκαν στο θεσμό] τυγχάνουν επιπρόσθετης στήριξης σε θέματα γραμματισμού και υποβοηθούνται για την αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων και προβλημάτων συμπεριφοράς. Επιπρόσθετα από το 2011 έχουν συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα των σχολείων απογευματινά μαθήματα, που ανάμεσα σε άλλα, αφορούν μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και μαθήματα διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας σε παιδιά μεταναστών. Σήμερα 7% όλων των παιδιών της υποχρεωτικής εκπαίδευσης φοιτούν σε σχολεία Ζ.Ε.Π.» ((EU HIGH LEVEL GROUP OF EXPERTS ON LITERACY, Final Report, September 2012, σελ. 25).
«Στην Κύπρο [στα πλαίσια των προσπαθειών που όλα τα κράτη-μέλη θα πρέπει να καταβάλουν για εκσυγχρονισμό των Εθνικών Αναλυτικών τους Προγραμμάτων με στόχο την προώθηση του γραμματισμού] η μεταρρύθμιση των Α.Π. που ξεκίνησε από το 2008 οδήγησε στην εκπόνηση ενός νέου Προγράμματος Σπουδών για τη διδασκαλία της Γλώσσας το οποίο άρχισε να εφαρμόζεται στα σχολεία από το Σεπτέμβρη του 2011, μετά τη μερική εισαγωγή του το Σεπτέμβρη του 2010. Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών στοχεύει στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων της γραφής και της ανάγνωσης ως μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για καλλιέργεια δεξιοτήτων όχι μόνο λειτουργικού αλλά κυρίως κριτικού γραμματισμού. Οι δεξιότητες γραμματισμού προσεγγίζονται με ένα δυναμικό και ευέλικτο τρόπο με στόχο η προώθηση του γραμματισμού να βοηθήσει τα παιδιά: (α) να αποκτήσουν και να μπορούν να διαχειριστούν μια ποικιλία δεξιοτήτων γραμματισμού και (β) να αναπτύξουν κριτικές προσεγγίσεις απέναντι στις διασυνδέσεις που υπάρχουν μεταξύ των πρακτικών γραμματισμολυ, της κοινωνίας και της κουλτούρας» (EU HIGH LEVEL GROUP OF EXPERTS ON LITERACY, Final Report, September 2012, σελ. 43).
ΛΕΥΚΩΣΙΑ
6 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012
[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]